Η αξία της ανθρώπινης ζωής - Οι κάμερες τα ξέρουν όλα - "Συλλογική ευθύνη", το τελευταίο καταφύγιο των ηλιθίων

Wednesday, May 11, 2011


Αυτές τις ημέρες διαβάζω μια ιστορία του πρώτου παγκόσμιου πολέμου του G.J.Meyer. Από τους δύο παγκόσμιους πολέμους, ο πρώτος, ο "Μεγάλος Πόλεμος" όπως έχει μείνει στην ιστορία, είναι αυτός για τον οποίον γνωρίζουμε τα λιγότερα. Ίσως γιατί ήταν ο πόλεμος που σχεδόν κανείς από τους εμπλεκόμενους δεν ήθελε και παρόλα αυτά μέσα από τραγικά διπλωματικά λάθη και προσωπικά κίνητρα αξιωματούχων από όλες τις πλευρές, έγινε αναπόφευκτος. Ίσως γιατί δεν υπήρχε κάποιος σαν τον Χίτλερ να αναλάβει το ρόλο του κακού, ίσως γιατί δεν είχε τις ιδεολογικές προεκτάσεις που είχε ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος. Και φυσικά ένας ακόμη λόγος είναι το γεγονός πως η Ελλάδα σχεδόν δε συμμετείχε - προσχώρησε στις συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ προς το τέλος του πολέμου - αρκετά οπορτουνιστικά θα έλεγε κανείς, ενώ το 1940 ήταν το θύμα της επέλασης των Ναζί που κατέκτησαν ολόκληρα τα Βαλκάνια. Αν έπρεπε κάποιος να διαλέξει την ιστορική στιγμή κατά την οποία μηδενίστηκε η αξία της ανθρώπινης ζωής, ο πόλεμος αυτός φαντάζει ως η πιο ταιριαστή επιλογή. Ήταν ο τελευταίος πόλεμος της ιστορίας που δεν μπορούσε να πολεμηθεί στον αέρα και - το κυριότερο - ένας πόλεμος κατά τον οποίον τα αμυντικά όπλα ήταν πολύ πιο εξελιγμένα και αποτελεσματικά από τα επιθετικά. Αυτό το τελευταίο γεγονός - που σήμερα με τη ματιά του ιστορικού είναι προφανές - άργησαν να το συνειδητοποιήσουν οι στρατηγοί των αντιμαχόμενων παρατάξεων, με αποτέλεσμα - κυρίως οι Γάλλοι που ακολουθούσαν το δόγμα της διαρκούς επίθεσης - να οδηγούν εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες τους στη σφαγή, διατάζοντάς τους να προελαύνουν πεζοί απέναντι σε οπλοπολυβόλα που τους θέριζαν άκοπα. Οι αριθμοί είναι τρομακτικοί και οι συνθήκες μάχης ακραίες. Το βιβλίο - που δεν έχει μεταφραστεί - προτείνεται ανεπιφύλακτα σε όσους ενδιαφέρονται για αυτήν την τραγωδία. Η ειρωνεία είναι πως όλο αυτό άρχισε με μια τυχαία δολοφονία από φανατικούς Σέρβους εθνικιστές ενός ανθρώπου - στα χαρτιά διαδόχου του θρόνου της Αυστρο-ουγγρικής αυτοκρατορίας - που είχε πρακτικά αποκληρωθεί από τον οίκο των Αψβούργων λόγω του γάμου του με μια "κοινή θνητή". Μια δολοφονία της οποίας την ακύρωση είχαν διατάξει οι εγκέφαλοι που βρισκόντουσαν από πίσω της, αφού όμως είχαν πια χάσει τον έλεγχο της ομάδας που θα την εκτελούσε.

Χθες τα ξημερώματα, στη γειτονιά που κατοικώ στο κέντρο της Αθήνας, μια άλλη τυχαία δολοφονία - μια ληστεία στο δρόμο από τις πολλές που συμβαίνουν που ξέφυγε από τα συνηθισμένα - χρησιμοποιείται από την ακροδεξία για να επεκτείνει τα σύνορα των περιοχών που ελέγχει προς την πλατεία Βικτωρίας. Αυτός ο στόχος είναι γνωστός εδώ και καιρό, είχαν γίνει απόπειρες να στηθούν συνελεύσεις υποτιθέμενων "αγανακτισμένων κατοίκων" για να μετατραπεί η περιοχή αυτή σε έναν νέο Άγιο Παντελεήμονα. Το έδαφος είναι έτσι κι αλλιώς εύφορο, αυτή η δολοφονία όμως μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης, καθώς πήρε πολύ μεγάλη δημοσιότητα και σόκαρε πολύ κόσμο που απέχει αρκετά από το να χαρακτηρίζεται ακροδεξιός. Ίσως γιατί σε αντίθεση με τα προηγούμενα θύματα από ληστείες στο κέντρο της Αθήνας - έναν Πολωνό στην αντίθετη πλευρά της πλατείας και έναν ηλικιωμένο λαχειοπώλη μπορώ να θυμηθώ πρόχειρα - ο άνθρωπος αυτός κατοικούσε στο κέντρο από επιλογή (όπως αρκετοί από εμάς) και όχι από ανάγκη. Ήταν υψηλού εισοδήματος, πετυχημένος επαγγελματικά και το κυριότερο - σαν μέσα από Αρχαία Ελληνική Τραγωδία - ετοιμαζόταν να μεταφέρει την ετοιμόγεννη σύζυγό του στο μαιευτήριο όταν μια τσάντα που κουβαλούσε υποσχόταν αρκετά στους δολοφόνους του ώστε να ρισκάρουν αυτή τη ληστεία. Η αξία της δικής του ζωής αποδείχτηκε μεν μικρότερη των εν δυνάμει λαφύρων που κουβαλούσε, για την ελληνική κοινωνία όμως αρκετά μεγαλύτερη από τη ζωή του λαχειοπώλη, ο οποίος μάλιστα χτυπήθηκε μέσα σε ένα λεωφορείο(!) στην οδό Σόλωνος και ενώ αιμορραγούσε κανείς από τους επιβάτες δεν τον βοήθησε, ούτε ο οδηγός κάλεσε ασθενοφόρο, μέχρι που αποβιβάστηκε(!) και πέθανε λίγη ώρα αργότερα στο πεζοδρόμιο. Συνεχίζοντας τη μακάβρια αυτή διαδικασία σύγκρισης, φτάνουμε στον πάτο του "χρηματιστηρίου αξιών" της ανθρώπινης ζωής, σε έναν 19χρονο Σομαλό που δολοφονήθηκε για ένα κινητό τηλέφωνο τον περασμένο Νοέμβρη, λίγα μόνο τετράγωνα μακριά από το σημείο της χθεσινής δολοφονίας, στη διασταύρωση της Αριστοτέλους με την Κοδριγκτώνος. Βλέπετε, εφόσον η πλειοψηφία των κατοίκων του κέντρου της Αθήνας είναι μετανάστες, έτσι και η πλειοψηφία των θυμάτων ληστειών στην περιοχή είναι φυσικά μετανάστες. Όπως και των δραστών, όπως είναι λογικό. Στη Κηφισιά πάλι, η πλειοψηφία των δραστών αλλά και των θυμάτων είναι Έλληνες, αφού Έλληνες την κατοικούν. Δυστυχώς είμαστε αναγκασμένοι να γράφουμε τα αυτονόητα.


Θυμάμαι πριν χρόνια, μετά από την επίθεση με ρουκέτες του Επαναστατικού Αγώνα εναντίον της Αμερικανικής Πρεσβείας, εμφανιζόταν συχνά-πυκνά ένας υποτιθέμενος "καθηγητής πληροφορικής" στα δελτία ειδήσεων ο οποίος ισχυριζόταν πως υπάρχει λογισμικό που μπορεί να αφαιρέσει την κουκούλα από πρόσωπα και άρα οι Αμερικανοί ξέρουν ποιοι είναι πίσω από την επίθεση, αφού - πάλι κατά τα λεγόμενά του - έχουν υλικό από τις κάμερες που τους καταγράφουν. Γελοίος τύπος που τον κοροϊδεύαμε στη δουλειά για καιρό - η remove_koukoula() συνάρτηση και τέτοια. Φαίνεται πως η τεχνολογία έχει προοδεύσει κι άλλο, αφού τώρα οι κάμερες - και μάλιστα οι φθηνές, όχι των πρεσβειών - μπορούν να καταλάβουν την εθνικότητα κάποιου, έστω και κατά γεωγραφική προσέγγιση. Δεν εξηγείται αλλιώς το ότι η αστυνομία διαρρέει και τα blog αναπαράγουν πως οι δράστες της χθεσινής δολοφονίας είναι Αλγερινοί-Μαροκινοί. Γράφτηκε λοιπόν και η nationality_euristics() τα τελευταία χρόνια και λειτουργεί και σε μαγαζιά με μουσικά όργανα.

Πολλές φορές έχω προσπαθήσει να μπω στο "μυαλό" ενός εθνικιστή, κάποιου που πιστεύει πως οι συμπεριφορές των ανθρώπων καθορίζονται από την καταγωγή τους και τη φυλή τους. Ομολογώ ότι στην προσπάθεια μου αυτή έχω αναρωτηθεί πώς θα αντιδρούσα εγώ αν ήμουν εθνικιστής. Αν η απονομή συλλογικής ευθύνης ανάλογα με την εθνικότητα ήταν στις πρακτικές μου, τί θα σκεφτόμουνα όταν ένας Έλληνας λήστευε, βίαζε και σκότωνε. Απορώ πως αυτοί οι άνθρωποι είναι τόσο σίγουροι για τα συμπεράσματά τους παρόλο που αυτά βρίθουν από τέτοιες αντιφάσεις. Προσπαθώ να καταλάβω το γιατί κυνηγούσαν χθες Πακιστανούς, ενώ οι δράστες είναι υποτίθεται Αλγερινοί-Μαροκινοί. Ή το γιατί κάποιος φώναζε "κωλο-Αλβανοί". Και το κυριότερο, απορώ πως αντέχουν να ζουν σε μια κοινωνία που μιλάει ξένες γλώσσες, καταναλώνει ξένα προϊόντα, ακούει ξένη μουσική, βλέπει ξένο ποδόσφαιρο, διαβάζει ξένα μυθιστορήματα, τρώει ξένα φαγητά και πηγαίνει στο αεροδρόμιο για να αποθεώσει τον Ομπράντοβιτς και τον Καχιασβίλι.

Όσο γράφεται το παρόν, ένας 30χρονος διαδηλωτής δίνει μάχη για τη ζωή του στο χειρουργείο μετά από απρόκλητη επίθεση που δέχτηκε η σημερινή πορεία από τις δυνάμεις καταστολής στην πλατεία Συντάγματος. Οι τραυματίες είναι δεκάδες. Μια απόπειρα ανθρωποκτονίας που σε αντίθεση με τις άλλες στις οποίες αναφερθήκαμε, δεν ήταν τυχαία. Είναι η κυβερνητική πολιτική.

0 comments: