"...Τα χρόνια, στο μεταξύ, είχαν περάσει, αργοκίνητα, ίδια, με βόμβες πάντα ίδιες, στα τρένα, στις πλατείες, στις τράπεζες... πηδάω λιγάκι τις εποχές, βρίσκομαι ήδη στον πάτο, είναι που έχω διάθεση να βρεθώ ήδη στον πάτο, άλλωστε πιο πάτος από αυτόν... όλα ίδια, έλεγα, και δίκες πάντα ίδιες με κατηγορούμενους πάντα ίδιους, με την έννοια ότι δεν υπήρχαν, οι κατηγορούμενοι, γίνονταν δίκες αλλά έλλειπαν οι κατηγορούμενοι, περίεργο δεν είναι;, αλλά σε μια δημοκρατία σημασία έχει το έξω, όχι το μέσα, αυτό που μετράει είναι η τελετουργία, επομένως κι αν δεν υπάρχουν κατηγορούμενοι τί σημασία έχει;... πραγματικά όλα ίδια, και τα χαμόγελα ίδια, ω, πλατιά χαμόγελα πάντα ίδια στο τραπέζι των μεγάλων δυνάμεων στις οποίες μας έλεγαν ότι ανήκαμε... κι εκείνοι κορδωμένοι σαν διάνοι, και οι συμβίες τους με το μακρύ φόρεμα, γιατί είναι το φόρεμα των τελετών, αμέ τί νόμιζες, σε αυστηρά επιλεγμένους τόπους όπως πρεσβείες, μέγαρα, μεγαλοϊδιοκτησίες... κυρίως σε μεγαλοϊδιοκτησίες, με τον τάδε και τον δείνα υπουργό και αρχηγούς κρατών και αρχιερείς και επιχειρηματίες και ειδικούς απεσταλμένους εφημερίδων, σημαντικούς και λιγότερο σημαντικούς, και τί τσιμπούσια... εκλεκτά, μοναδικά, και τραπεζίτες που βρέθηκαν απαγχονισμένοι ή πρόκειται να βρεθούν απαγχονισμένοι, που βρέθηκαν δηλητηριασμένοι ή πρόκειται να βρεθούν δηλητηριασμένοι, κάποιος τρομοκράτης μοναχός, κάθε τόσο ένα καλό κραχ, ένα κραχ-κραχ, ο λεγόμενος πολιτισμός μας προχωρούσε χρησιμοποιώντας τα δοντάκια του, σαν πεισματάρικο ζωάκι που παρεισέφρησε μέσα στο ξύλο της βελανιδιάς, κραχ-κραχ, θεέ μου τί αιώνας, έλεγαν οι ποντικοί καθώς άρχιζαν να ροκανίζουν το κτίριο..."
"...Και τότε ο Μάριος μίλησε με ουδέτερη φωνή, σαν γιατρός που διαβάζει μια διάγνωση ή σαν δικαστής μια απόφαση... τα βουνά είναι τα ίδια, και οι πέτρες, και τα δέντρα, αλλά όλα έχουν τελειώσει, δεν υπάρχει πλέον κανείς, είναι όλοι νεκροί, είμαι κι εγώ νεκρός, ο στρατάρχης Παπάγος, οδηγητής μαύρος στην καρδιά και στο μυαλό, έδωσε στην Ελλάδα μια νέα δικτατορία, οι Εγγλέζοι του έδωσαν ένα χέρι βοηθείας, το ίδιοι και οι Αμερικάνοι, ο μεγάλος στρατηγός Σκόμπυ, ειδικευμένος σε μαζικούς τουφεκισμούς... οι Εγγλέζοι και τα ξαδερφάκια τους έχουν δύο δημοκρατίες, την καλή, για εσωτερική κατανάλωση, και μια άλλη, χαλασμένη, που μούχλιασε στις αποθήκες του χρόνου, για εξαγωγή στους φτωχούς λαούς, έτσι κι αλλιώς οι φτωχοί χωνεύουν τα πάντα..."
"...Θέλεις λίγη ευτυχία, όση σου αξίζει, σύντροφε;, έχεις την κομματική ταυτότητα;, έχεις το δελτίο τροφίμων της συλλογικής ευτυχίας;, πολύ καλά, πόσοι είστε στην οικογένεια;, τέσσερις, για να δούμε... για να δούμε... τέσσερις, εσύ, η συντρόφισσά σου και δύο παιδιά, πολύ καλά, σύντροφε, πολύ καλά, έχεις μαζί σου την ταυτότητα της συζύγου σου;, πολύ καλά, μου φαίνονται όλα εντάξει, σύντροφε, έχεις δικαίωμα σε τέσσερις μερίδες ευτυχίας, υπόγραψε αυτό το χαρτί και άσε με να βάλω τη σφραγίδα, είσαι ένας καλός σύντροφος, και ο μεγάλος σύντροφος που συνοδεύει όλους μας στην κατάκτηση της ευτυχίας αγαπά τους καλούς συντρόφους σαν εσένα και επιθυμεί δι' εσέ την αναγκαία ευτυχία, τη δίκαιη ευτυχία για το δίκαιο κόσμο που χτίζουμε, ένα κόσμο δίκαιο για μια κοινωνία δίκαιη φτιαγμένη από συντρόφους δίκαιους σαν εσένα, αγαπητέ σύντροφε, έτσι είπε ο μεγάλος σύντροφος στην τελευταία του ομιλία, σίγουρα θα άκουσες τα λόγια του, απευθυνόταν σε καλούς συντρόφους σαν εσένα που δουλεύοντας για μια δίκαιη κοινωνία αξίζουν μια δίκαιη μερίδα ευτυχίας, μα τί περισσότερο θέλεις σύντροφε;, σου έβαλα ήδη τη σφραγίδα του πολιτικού γραφείου, όλα είναι εντάξει, όλα κανονικά, γύρνα στο φιλόπονο σπίτι σου, δώσε στους συντρόφους της οικογένειάς σου τον αδελφικό χαιρετισμό του μεγάλου συντρόφου και μη μου τα πρήζεις άλλο..."
"...Επομένως, αν μια μέρα ένα από εκείνα τα πλάσματα που κοιτάς στην τηλεόραση στο σαλόνι σου, ένα από εκείνα τα πλάσματα που έχουν καταντήσει πετσί και κόκκαλο, με την κοιλιά σαν ταμπούρλο και τα μάτια γεμάτα μύγες, έβγαινε από την τηλεόραση και ζωντάνευε μπροστά σου, ξέρεις τί θα έπρεπε να του πεις για να αξίζεις πραγματικά το βραβείο που κέρδισες; Δεν ξέρεις; Θα σου πω εγώ τί έπρεπε να πεις. Πρέπει να του πεις, μίλα, φίλε, μίλα, είσαι ένας ελεύθερος άνθρωπος, ο λόγος σου είναι ιερός και κανείς δεν μπορεί να υπονομεύσει τον λόγο σου, είναι γι αυτό που αγωνιστήκαμε από πάντα όλοι εμείς που αγαπάμε την ελευθερία, ώστε να μπορείς να μιλάς, ώστε να μπορείς να εκφράζεις ελεύθερα τη σκέψη σου, μίλα, ο πολιτισμός μου σου το επιτρέπει, είσαι εδώ για να μιλήσεις, πρέπει να μιλήσεις, άνοιξε το στόμα, διώξε τις μύγες από το στόμα και μίλα, μη με κοιτάζεις με εκείνο το ηλίθιο βλέμμα, κάνε μου τη χάρη, ξέχνα για μια στιγμή ότι είσαι υποσιτισμένος, ότι έχεις εκείνες τις χαζές αρρώστιες, σε παρακαλώ, μίλα, ξέχνα για μια στιγμή πως έχεις μονάχα ένα νεφρό, είναι γνωστό, το εμπόριο οργάνων... κι άλλωστε το ένα νεφρό δεν είναι τίποτα μπροστά στην ελευθερία λόγου, μην αφήσεις να πάει χαμένη μια τέτοια ευκαιρία... η πατρίδα σου έχει φτάσει στα όρια της, είναι μια κόλαση, αλλά για μας είναι φορολογικός παράδεισος... κι αυτό είναι πρόβλημα, το αναγνωρίζω... οι βιομηχανίες μας σας λεηλατούν, σας παίρνουν όλες τις πρώτες ύλες... είναι κι αυτό ένα πρόβλημα που πρέπει να το αντιμετωπίσει ο ελεύθερος κόσμος... ο ελεύθερος κόσμος υποστηρίζει έναν δικτάτορα που ΄χει σφαγιάσει χιλιάδες πολίτες, για να λέμε μάλιστα την αλήθεια είναι ο ελεύθερος κόσμος αυτός που τον έβαλε στην εξουσία στη θέση ενός προέδρου εκλεγμένου δημοκρατικά... μερικοί από εμάς, ανάμεσά τους κι εγώ, δεν συμφωνούμε απόλυτα με αυτή την κατάσταση, κι είναι γι αυτό που σου ζητώ να μιλήσεις, μίλα, είναι γι αυτό που ήρθες στον κόσμο, για να μιλάς, ο λόγος είναι ιερός, είσαι ελεύθερος να το κάνεις, μπορείς να με πιστέψεις, εγώ είμαι συγγραφέας, όχι ένας οποιοσδήποτε, και οι συγγραφείς ξέρουν καλά τί σημαίνει ελευθερία λόγου, είσαι ελεύθερος να μιλήσεις σαν κι εμένα, σου το λέει κάποιος που διάλεξε την ελευθερία, που υπερασπίστηκε την ελευθερία, πάψε να παριστάνεις τον κατατονικό, μίλα, είναι μια μοναδική ευκαιρία, εκμεταλλεύσου την, μπορεί να μην έχεις άλλες ευκαιρίες, μη σου περάσει από το μυαλό ότι μετά θα σε καλέσουν στην εκπομπή όπου καθορίζουν τι είναι πραγματικά η ελευθερία, εσύ εκεί δεν είσαι προσκαλεσμένος, εδώ όμως είμαστε εσύ κι εγώ στο σαλόνι του σπιτιού μου, θα φροντίσω να αποδώσω πιστά τα λόγια σου, τουλάχιστον μια λέξη, κι αν δεν ξέρεις να την πεις στη γλώσσα σου επειδή ίσως έχεις μια γλώσσα στην οποία η λέξη αυτή δεν υπάρχει, πες την στα αγγλικά, έτσι θα καταλάβει όλος ο κόσμος, λέγεται freedom, επανέλαβε μαζί μου free-dom, κατάλαβες;..."
Αποσπάσματα από το "Ο Τριστάνο Πεθαίνει" του Antonio Tabucchi σε μετάφραση Ανταίου Χρυσοστομίδη, εκδόσεις Άγρα
0 comments:
Post a Comment