Οι καμπόσες αποχρώσεις του γκρι

Ξεκινώντας από το καταφύγιό μας κατεβαίνουμε για μια μεγάλη βόλτα στο δημοκρατικό Ηράκλειο. Στα αστικα λεωφορεία αυτής της πόλης, πίσω απο τη θέση του οδηγού, υπάρχει μία επιφάνεια για τοποθέτηση διαφήμισης. Τόσο εκεί όσο και στο πίσω μέρος των εισιτηρίων ένα μήνα τώρα βλέπω μόνο διαφημίσεις ενεχυροδανειστηρίων. Ο σημερινός μαυραγορίτης υπόσχεται δάνεια με 0% επιτόκιο έναντι υποθηκευμένων χρυσαφικών. Δύσκολα βρίσκει κανείς σημείο της πόλης όπου δε φαίνεται τριγύρω κάποιο αντίστοιχο κατάστημα. Προσπαθώ να αλλάξω τις σκέψεις μου και κοιτάω έξω από το παράθυρο. Ξεχνιέμαι λίγο αλλά στα 500 μέτρα πέφτει το βλέμμα πάνω στην ταβέρνα-μεζεδοπωλείο "Ο Ξένιος Δίας". Δεν αρκεί η αποχή από την τηλεόραση και το internet για να έρθει η "γαλήνη". Χρειάζεται και λοβοτομή.

Στην πόλη η θερμοκρασία σήμερα κυμαίνεται από 22 έως 28 βαθμούς. Ιδανικός καιρός για περπατάδα. Στάση σε ένα φούρνο για μια σπανακόπιτα και καφέ. Χαζεύω μια τοπική εφημεριδα που κυρίως ασχολείται με τους επιτυχόντες των πανελληνίων εξετάσεων της περιοχής. Φωτογραφίες, "στερήθηκα τους φίλους μου, αλλά άξιζε, γιατί πέτυχα", φάτσες που παραπέμπουν σε αυριανές ΔΑΠίτισσες της Νομικής, "Χημικό, μια σχολή που ανοίγει επαγγελματικούς ορίζοντες" και λοιπά φαιδρά. Ο άλλος είχε βάλει στόχο την Ευελπίδων και δηλώνει την υπερηφάνειά του, 300 μόρια πάνω η σχολή Αστυφυλάκων γιατί προσφέρει σίγουρη αποκατάσταση. Προσπαθώ να θυμηθώ από πότε χρησιμοποιούμε τη λέξη "αποκατάσταση" για την εύρεση εργασίας. Ψάχνω το αντίστοιχο γλωσσικό κατασκεύασμα στα Αγγλικά, δε μου έρχεται κάτι στο νου.

Η μεγάλη βόλτα ολοκληρώνεται με βιβλιότσαρκα. Έχω πια μάθει τα κυριότερα βιβλιοπωλεία της πόλης και σε όλα υπάρχει πρόβλημα στοκαρίσματος. Σχεδόν ό,τι ζητάω δεν υπάρχει και μπορεί να έρθει μόνο με παραγγελία. Βρίσκω έναν Πύντσον - "The Crying of Lot 49" - σε ράφι ελληνικής λογοτεχνίας! Βρίσκω και το "Βουβό Προφήτη" του Ροτ στην καλή έκδοση με το σκληρό εξώφυλλο - Οδυσσέας - αλλά είναι από παραγγελία άλλου πελάτη και δεν μπορώ να το πάρω. Προφανώς κανείς δεν παραγγέλνει παραπάνω από ένα αντίτυπο σε αυτήν την πολή. Πριν 20 μέρες πήρα το "Εμβατήριο του Ραντέτσκυ" και ο βιβλιοπώλης το σημείωσε για να ξαναφέρει ένα αντίτυπο. "Φεύγει αυτό" μου δήλωσε. Παρόλα αυτά ο κανόνας του ενός αντιτύπου μοιάζει απαράβατος. Στο τελευταίο βιβλιοπωλείο της τσάρκας - και ένω ένας Φρέντο με περιμένει ήδη σε διπλανή καφετέρια - τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα αλλά οι τιμές τσουχτερές. Ένα πράμα μου λείπει μόνο από την Αθήνα. Η Πολιτεία. Τελικά αποφασίζω να πάρω ένα από τα Ταξίδια του Ταμπούκι ή τα διηγήματα του Κορτάσαρ και ένα από Μάρτιν Βάλσερ ή Άννα Σέγκερς. Τα μυρίζω, τα ζυγίζω και τελικά πάω με αργά βήματα προς το ταμείο με τον Ταμπούκι και το "Η υπερασπιση της παιδικής Ηλικίας" του Βαλσερ, όταν μπάινει φουριόζα μια κυρία γύρω στα 45 με φόρμες και παντόφλες.

"Κυρά Τασούλα κυκλοφορώ με τις πυτζάμες, τί θα πει ο κόσμος", δηλώνει αντί χαιρετισμού προς τη βιβλιοπώλισσα η οποία μοιάζει γενικώς κουρασμένη, ίσως επειδή είναι η έκθεση Κρητικού Βιβλίου αυτές τις μέρες και βγάζει πάγκο και εκεί μέχρι αργά το βράδυ. Και στη συνέχεια πετάει τη βόμβα. "Θελώ τις καμπόσες αποχρώσεις του γκρι"! "Τις πενήντα" "Ναι αυτές". Για να μην αρχίσω να γελάω ανοίγω τον Ταμπούκι και κάνω πως διαβάζω. Αντιστέκομαι στο πειρασμό να ρωτήσω "Να τις τυλίξει ή θα τις φάτε εδώ?". Όταν φεύγει η κυρία και μας πληροφορεί ότι θα πάει σπίτι να αλλάξει γιατί είναι ντροπή που κυκλοφορεί έτσι και μπλα μπλα μπλα πηγαίνω επιτέλους στο ταμείο. Με το που βλέπει τα βιβλία η βιβλιοπώλισσα αναφωνεί "Μπράβο βρε αγόρι μου, τί κακό είναι τούτο?". Πιάνουμε μια κουβέντα για τον Ταμπούκι που επισκέφτηκε το βιβλιοπωλείο λίγους μήνες πριν πεθάνει σε ένα από τα συχνά περάσματά του από την Κρήτη, προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε το γιατί το Fifty shades of grey έγινε best-seller, και αναρωτηθήκαμε για το αν θα κλείσει ο Καστανιώτης. "Θα κλείσει" ήταν η δική της εκτίμηση που ταιριάζει και με όλων των ιδιοκτητών βιβλιοπωλείων της πόλης. Μετά από τη γενναία έκπτωση που κέρδισα με το σπαθί μου κατευθύνθηκα προς τον καφέ μου και άνοιξα τα Ταξίδια.

Το βιβλίο είναι για ένα απόγευμα πράγμα που κάνει τη σχέση απόδοσης/τιμής λίγο δυσάρεστη αλλά είναι εκπληκτικό. Τελευταία μου αρέσουν πολύ τα βιβλία-κολάζ. Σε ένα από τα κείμενα για την Κρήτη, γράφει ο Ιταλός:
"Κι αν μερικές ακτές... έχουν ασχημύνει από μια "τουριστική" πρόχειρη οικοδόμηση... η Κρήτη διατηρεί την ξενοφιλία που είναι το αντίθετο της ξενοφοβίας, η οποία είναι τόσο πολύ τη μόδας σήμερα στην Ιταλία" (Καλοκαίρι 2009). Κύριε Ταμπούκι εσείς φύγατε νωρίς. Από φέτος καινοτομούμε με Fish Spa και Χρυσα Αυγά.

Σηκώνομαι από το καφέ. Έχω να σκοτώσω κανά δίωρο πριν αρχίσει η επιστροφή στο καταφύγιο. Αρχίζω μια μεγάλη κυκλική βόλτα του κέντρου της πόλης. Το βλέμμα μου πέφτει σε μια αφίσα ανάμεσα σε άλλες που διαφήμιζαν σκυλάδικα. Η αφίσα γράφει για έναν διαγωνισμού παραμυθιού για παιδιά. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλοι κάτω των 18. 3ο βραβείο κάποια ακτοπλοϊκά εισιτήρια. 2ο βραβείο ένα 5ήμερο στο Μιλάνο. Και 1ο βραβείο ένας χρόνος δωρεάν φροντιστήριο. Αν γράψεις ένα καλό παραμύθι θα σε κάνουμε να μην γράφεις πια παραμύθια. Βγαίνω σε έναν κεντρικό δρόμο και ακούω δίπλα μου ένα ζευγάρι να λέει "Να εδώ να παμε". Γυρνάω αριστερά να δω τί δείχνουν και βλέπω μια στενή πόρτα καλυμμένη από αφισάκι που σε καλωσορίζει στην Αγορά Χρυσού Gold Ltd. Πάνω στο τζάμι κάποιος έχει γράψει με μαύρο μαρκαδόρο "Μαυραγορίτης". Γυρνάω και κοιτάω το απέναντι πεζοδρόμιο. Εκεί βλέπω ένα από τα πιο εμετικά συνθήματα που έχω συναντήσει σε τοίχο. Δύο μόνο λέξεις με μπλε χρώμα. "Ηλία Ρίχτο". Μου ρχεται μια άγρια επιθυμία να σταματήσω βίαια κάποιον ανυποψίαστο τουριστά και να τον υποχρεώσω να ακούσει όλη την ιστορία γύρω από αυτό το σύνθημα. Τελικά επιταχύνω το βήμα και πνίγω την αναστάσωση μου με ένα πολύ καλό παγώτο που πουλάνε σε ένα στενό κοντά στην πλατεία Ελευθερίας.

Κάθομαι σε ένα πάρκο και σχεδόν τελειώνω τον Ταμπούκι. Η βόλτα συνεχίζεται και περνάω έξω από ένα μαγαζί που παίζουν οι Blues Wire! Σταματάω και ακούω 2-3 κομμάτια. Η ώρα του γυρισμού πλησιάζει. Στο ταξί προς τα έξω ο οδηγός κάνει επειδικτικά τον σταυρό του όταν περνάει μπροστά από ένα εκκλησάκι. Αμέσως μετά μπαίνει σε μια φουρκέτα με τρίτη ταχύτητα και 80 χλμ/ώρα σαν γνήσιος Κρητικός οδηγός. Φτάνω στον προορισμό μου και παίρνω μερικές βαθιές ανάσες στη δροσερή νύχτα. Αμέσως μετά αποτελειώνω τον Ταμπούκι.