Μην είναι σεξιστής, μην είναι ρατσιστής;

Monday, January 21, 2013

5 comments


Είναι περίεργο το τί μπορεί να ταρακουνήσει έναν άνθρωπο. Εδώ στην Αθήνα θέλοντας και μη
έχουμε γίνει χοντρόπετσοι για λόγους επιβίωσης - αλλιώς μπορείς να καταλήξεις στο ψυχιατρείο. Ετοιμόλογος από κούνια δύσκολα μπορεί να συμβεί κάτι που με αφήνει με ανοιχτό το στόμα. Συνήθως ό,τι και αν συμβεί, είτε επιβεβαιώνει τις σκέψεις μου και καταχωρείται αυτομάτως στις πληροφορίες προς επιχειρηματολογία, είτε αλλάζει κάποια πράγματα που έχω στο μυαλό μου και βοηθάει να εξελίξω την κοσμοθεωρία μου, αν και αυτό το τελευταίο το απέκτησα ως ικανότητα μόλις τα τελευταία χρόνια. Σε κάθε περίπτωση είναι λίγο-πολύ αυτόματη η διαδικασία. Κάτι αντίστοιχο μου συμβαίνει όταν διαβάζω κάτι που για να στηρίξει μια κοινωνική ή πολιτική θέση χρησιμοποιεί κάποια στοιχεία ολοφάνερα ανακριβή. Είναι πολύ εύκολο να διασταυρώσει κανείς τα δεδομένα - άσχετα αν οι περισσότεροι δεν το κάνουν. Πιο πρόσφατο παράδειγμα ο αστικός μύθος που λέει ότι οι εργαζόμενοι και συνταξιούχοι της ΔΕΗ έχουν το προνόμιο να πληρώνουν μόλις 22 Ευρώ για το ηλεκτρικό τους ρεύμα ανεξαρτήτως κατανάλωσης. Το είπε ένας δημοσιοσχεσίτης της διοίκησης της ΔΕΗ στην τηλεόραση, το πήραν καμιά εικοσαριά blogs από αυτά που κάνουν copy-paste ό,τι βρουν μπροστά τους και η πληροφορία αυτή απελευθερώθηκε προς μια έτοιμη να μολυνθεί κοινωνία. Εύκολα μπορεί κανείς να βρει το τί ισχύει και να επιχειρηματολογήσει αναλόγως.Αλλά και σε γεγονότα στα οποία τυχαίνει να είσαι αυτόπτης μάρτυρας που παρουσιάζονται διαφορετικά από τα ΜΜΕ, είναι εξίσου εύκολη η αντίδρασή σου - αν θελήσεις να αντιδράσεις. Προσφέρεις τη μαρτυρία σου και όποιος θέλει την ακούει/διαβάζει και την κρίνει. Μια στο τόσο όμως προκύπτει και κάτι που σε κοκαλώνει  Στους περισσότερους ανθρώπους είναι κάτι που βλέπουν στη ζωή ή σε video - μια σκληρή πράξη απέναντι σε ανθρώπους ή ζώα -, μια φωτογραφία, ένα ηχητικό απόσπασμα κ.ο.κ. Στη δική μου περίπτωση - σχεδόν πάντα - είναι κάποιο κείμενο. Έτσι λοιπόν, από τις τελευταίες πολύ έντονες 10-15 ημέρες, δε με βραχυκύκλωσαν ούτε οι επεμβάσεις της ΕΛΑΣ στις καταλήψεις, ούτε οι καουμπόυκες επελάσεις των ΔΕΛΤΑ στη γειτονιά μου, ούτε τα ΕΚΑΜ με τα καινούρια τους όπλα, ούτε τα Καλάσνικοφ, ούτε οι ρατσιστικές δολοφονίες, ούτε οι αστειότητες του κοινοβουλίου, ούτε η χύτρα που έσκασε στο Mall εν ώρα λειτουργίας - εντάξει με προειδοποίηση αλλά αυτό είναι άλλο ζήτημα, δεν είναι του παρόντος - ούτε το θράσος του Ψαριανού που αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό που τυγχάνει να γνωρίζω καλά. Με σόκαρε ένα κείμενο, πιο συγκεκριμένα μία και μοναδική παράγραφος από ένα κείμενο.

Συντάκτης του ο Δημοσθένης Κούρτοβικ - αρθρογράφος, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, ανθρωπολόγος(!), καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης πάνω στην ιστορία της ανθρώπινης σεξουαλικότητας(!), έχει γράψει στο αγαπημένο μου "Το Δένδρο", έχει μεταφραστεί στο εξωτερικό, έχει μεταφράσει με τη σειρά του Πόε, Λόρδο Βύρωνα, Γκαίτε, Μπρεχτ, Βερν από τα Γαλλικά, από σκανδιναβικές γλώσσες, Χομπσμπάουμ και δεκάδες άλλα πράγματα. Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ λοιπόν - καταλάβατε που κινείται το βιογραφικό του - έγραψε ένα κείμενο στα ΝΕΑ μόλις προχθές με τίτλο "Μην ήταν γκέτο, μην ήταν άντρο;" στο οποίο επιχειρεί να σχολιάσει τις πρόσφατες επεμβάσεις της ΕΛΑΣ σε καταλήψεις και στην ΑΣΟΕΕ. Επικεντρώνεται στη Βίλα Αμαλίας (Β' Γυμνάσιο το λέει) - γράφει την άποψή του για το εγχείρημα -, αντιπαραβάλει τη Δημοτική Αγορά Κυψέλης που νωρίτερα φέτος έπεσε θύμα της κρατικής (βλ. δημοτικής) καταστολής - και μάλιστα δηλώνει γοητευμένος από το αρχικό εγχείρημα, λέει την άποψη του για το πάρκο της Πατησίων και το εμπόριο ναρκωτικών, το οποίο χρεώνει στην ανεκτικότητα των αναρχικών - μεγάλη ανακρίβεια αλλά ψιλά γράμματα μπροστά σε αυτό που ακολουθεί - και στην προτελευταία παράγραφο του κειμένου μάς δίνει τα φώτα του για την περίπτωση της ΑΣΟΕΕ - υπόθεση 98FM, μικροπωλητές κλπ. Παραθέτω το απόσπασμα:

(... )οι καταληψίες του Β' Γυμνασίου έκαναν το τακτικό λάθος, που γι' αυτούς όμως ήταν προφανώς ζήτημα ιδεολογικής συνέπειας, να συνταυτιστούν με τους έξαλλους του κοντινού Οικονομικού Πανεπιστημίου. Εκεί σίγουρα δεν υπήρχε κανενός είδους ανοιχτή ή έστω κλειστή πολιτισμική δραστηριότητα. Ηταν μια γιάφκα επίδοξων Νετσάγεφ. Εκτός αν πρέπει να θεωρηθεί πολιτισμική δράση η καταστροφή τεχνικού υλικού του ιδρύματος και της προτομής του ευεργέτη του, του Γρηγορίου Μαρασλή, στο πνεύμα του γνωστού από κάθε αθηναϊκό τοίχο συνθήματος για γκρέμισμα του πολιτισμού (και αναβίωση, εικάζουμε, της αγνής κουλτούρας του αρχανθρώπου). Ή η προστασία του παρεμπορίου, ως πρώτου βήματος προς μια εναλλακτική οικονομία. Ή το αβρό κορτάρισμα και το τρυφερό πασπάτεμα τρομαγμένων φοιτητριών από σεξουαλικά πεινασμένους μελαψούς μικροπωλητές, στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής προσέγγισης.

Δεν με εξόργισε το απόσπασμα. Δεν ήταν οργή το συναίσθημα. Όχι. Δύο μέρες τώρα προσπαθώ να καταλάβω γιατί στενοχωρήθηκα τόσο. Δεν έχει να κάνει φυσικά με το τί γινόταν στην πραγματικότητα στην ΑΣΟΕΕ. Μια λεπτομέρεια μου φαίνεται αυτό. Πολλοί άνθρωποι αγνοούν το τί συμβαίνει άλλωστε. Δικαίωμά τους είναι σε τελική ανάλυση. Δεν μπορείς να έχεις απαίτηση από τον καθένα να έχει προσωπική επαφή με όλα τα εγχειρήματα. Ας τα καταδικάζουν και από μακριά. Όχι, δεν είναι αυτό. Δεν είναι εκεί το θέμα. Είναι που κατάλαβα πως για αυτό το πράγμα δεν ήμουν έτοιμος. Δεν υφίσταται αυτόματη διαδικασία σε κάτι τέτοιο. Δεν μπόρεσα να αλλάξω την κοσμοθεωρία μου μετά από αυτό. Δεν μου προσφέρει επιχειρήματα για κάτι. Δεν μου δίνει δύναμη να αντισταθώ. Δεν το έγραψε ο Παναγιώταρος, ούτε καν ο Ντινόπουλος. Από όσα ήξερα μέχρι πρότινος, ο Δημοσθένης Κούρτοβικ δεν είναι φασίστας. Ή μήπως είναι?

ΥΓ: Βλέπω πως αν εξαιρέσεις το indymedia, οι μόνοι που εντυπωσιάστηκαν από τη χυδαιότητα αυτή ήταν το εκπαιδευτικό ενημερωτικό δίκτυο alfavita.gr και το mao.gr. Κατά τα άλλα, "σφίγγει ο κλοιός".

Αναγνώσεις 2012

Thursday, January 3, 2013

0 comments
Κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε άλλαξα εργοδότες και εργασιακές συνθήκες, μετακόμισα δις, ψήφισα μετά από 10 χρόνια, πανηγύρισα την απελευθέρωση συντρόφων στα δικαστήρια, έκανα 2 μήνες διακοπές - μεταξύ της δουλειάς που άφησα και της δουλειάς που βρήκα το καλοκαίρι - βγήκα μια περιοδεία με το συγκρότημα πηγαίνοντας και στην Ισταμπούλ, είδα τους Walkabouts και τους Mob, είδα ανθρώπους να πέφτουν από τα σύννεφα, είδα ανθρώπους να πέφτουν από τα μπαλκόνια, έντυπα να κλείνουν - άλλα να ανοίγουν, έπαιξα πόκερ, έπαιξα σκάκι, είδα την "αριστερά" στην κυβέρνηση και την ΕΡΕ στην εξουσία, τη Manchester City πρωταθλήτρια, τη Χρυσή Αυγή στη Βουλή, τη Villa Amalias λεηλατημένη από το (παρα)κράτος, τον Σάββα κρεμασμένο στη Σταυρούπολη, πείνα, βασανιστήρια και απελπισία, πληρωμές με κουπόνια, λαχειοφόρο αγορά με βραβείο μια εξάμηνη σύμβαση εργασίας, καυσόξυλα και συσσίτια, ψωμί να πωλείται σε φέτες και πατάτες σε τσουβάλια. Διάβασα όμως και 110 βιβλία - λιγότερα από το συνηθισμένο, καλύτερα από το συνηθισμένο. Ξεχωρίζω κάποια από αυτά στο παρόν σημείωμα.

Καλύτερο μυθιστόρημα και βιβλίο της χρονιάς το "Εκεί που ζουν οι τίγρεις" του Γάλλου Jean-Marie Blas-De Robles. Η Βραζιλία μέσα από το πρίσμα της αποικιοκρατίας - από τις φαβέλες της μέχρι την ερημωμένη και κολλημένη στο παρελθόν ύπαιθρο - ινδιάνικοι μύθοι, ναρκωτικά, φτώχεια και φιλότιμο. Μπόρχες, Κορτάζαρ, αλλά και Καλβίνο. Θυμίζει τον "Εκκλησιαστή", αλλά φέρνει και σε Τσαβαρία ή Σεπούλβεδα. Το διάβασα μέσα σε δύο δεκάωρα το καλοκαίρι χάνοντας κάθε επαφή με το περιβάλλον της παραλίας μου ήμουν.

Καλύτερο παραμύθι - ναι παραμύθι! - για ενήλικες το Night Circus της Erin Morgestern, το οποίο το διάβασα στο Kindle αλλά βλέπω με χαρά ότι έχει μεταφραστεί στις εκδόσεις Πλατύπους - http://www.politeianet.gr/index.php?page=shop.product_details&product_id=184496&option=com_virtuemart&Itemid=89&Itemid=89 - οπότε μπορούν να το χαρούν και όσοι δεν τα καταφέρνουν στα Αγγλικά. Το ανακάλυψα από προτάσεις χρηστών του Librarything και είναι η ιστορία δύο μάγων που ανατρεφονται από τους "κηδεμόνες" τους με μοναδικό σκοπό τη σύγκρουση μεταξύ τους στα πλαίσια ενός προαιώνιου στοιχήματος. Έχει την ίδια ατμόσφαιρα με το Prestige του Christopher Priest που έγινε πετυχημένη ταινία από τους αδερφούς Nolan, αλλά με σαφείς αναφορές στο υπερφυσικό οι οποίες περιέργως καθέ άλλο παρά κακό κάνουν.
Το τέλειο δώρο για διαβασμένους έφηβους και όχι μόνο.

Καλύτερο μη λογοτεχνικό βιβλίο της χρονιάς έμελλε να είναι για μένα μια συλλογή δοκιμίων πάνω στη λογοτεχνία του David Mitchell που επιμελήθηκε η Sarah Dillon - http://www.amazon.com/David-Mitchell-Critical-Contemporary-ebook/dp/B004V9YX1I - την οποία και διάβασα στο Kindle αφου προηγουμένως είχα διαβάσει ολόκληρη τη βιβλιογραφία του Mitchell. Από τα βιβλία του ξεχωρίζω το Cloud Atlas που έγινε ταινία και πάει για φοβερό best-seller αλλά κυρίως το ιστορικό μυθιστόρημα "The Thousand Autumns of Jacob De Zoet" (http://en.wikipedia.org/wiki/The_Thousand_Autumns_of_Jacob_de_Zoet) που εκτυλίσσεται στο λιμάνι του Nagasaki, στα τέλη του 18ου αιώνα, στην εποχή της Ολλανδικής εμπορικής προσέγγισης της Ιαπωνίας. Δυστυχώς τα βιβλία του David Mitchell στερούνται ελληνικών μεταφράσεων αυτή τη στιγμή στην αγορά αφού τα δικαιώματά του τα κατέχει ο ΔΟΛ που έκλεισε τις εκδόσεις του Ελληνικά Γράμματα.

Καλύτερο ιστορικό βιβλίο το "Βαλκανικό Ημερολόγιο 1934-1941" του Laird Archer - http://www.politeianet.gr/index.php?page=shop.product_details&product_id=121300&option=com_virtuemart&Itemid=89&Itemid=89 - διοικητή του Μεσανατολικού Ιδρύματος που για περίπου τριάντα χρόνια πρόσφερε διάφορες υπηρεσίες στον ελλαδικό χώρο. Εδώ βλέπουμε τα τελευταία χρόνια πριν τη γερμανική κατοχή και τους πρώτους μήνες αυτής. Υπερπολύτιμο ντοκουμέντο αυτής της τόσο ιδιαίτερης περιόδου από μια οπτική γωνία που δεν έχουμε συνηθίσει.

Καλυτερο βιβλίο επιστημονικής φαντασίας το "The Life of Software Objects" του Ted Chiang, μια αποκαλυπτική νουβέλλα με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη και την εξέλιξη ειδωμένα μέσα από κοινωνιολογικό πρίσμα.Δυστυχώς αμετάφραστος και δυσεύρετος ακόμα και στο πρωτότυπο ο Ted Chiang, είναι κατά τη γνώμη μου ο σημαντικότερος εν ζωή συγγραφές επιστημονικής φαντασίας παρότι έχει γράψει πολύ λίγο και πολύ αραία όντας ερασιτέχνης - δε ζει από το γράψιμο. Εναλλακτική και πιο προσιτή επιλογή το "Η πόλη και η πόλη" του China Mieville που κυκλοφορεί στις εκδόσεις Anubis - http://www.politeianet.gr/index.php?page=shop.product_details&product_id=148495&option=com_virtuemart&Itemid=89&Itemid=89 - μια ιστορία που στηρίζεται σε μια εκπληκτική ιδέα που θυμίζει λίγο Μπόρχες. Δεν είναι hard-SF όπως ο Chiang, θυμίζει τους κλασσικούς του είδους.

Καλύτερο ελληνικό βιβλίο, τα "Χαμένα Κορμιά" του Πέτρου Πικρού, μια καταγραφή των σκοτεινών όψεων της κοινωνίας του μεσοπολέμου με απαράμιλλο στυλ και για κάτι πιο σύγχρονο "Το αστείο" του Γιάννη Παλαβού - http://www.politeianet.gr/index.php?page=shop.product_details&product_id=209783&option=com_virtuemart&Itemid=89&Itemid=89 - μια γκροτέσκα συλλογή διηγημάτων.

Καλυτερο ηλεκτρονικό έντυπο το Πυντσονικό TheZone - http://www.thezone.gr/index.php - που βρίσκεται στο 4ο τεύχος του.

Καλύτερο διαδικτυακό ραδιόφωνο το Amagi - http://amagiradio.com/